ویپ یا تلفن تحت شبکه

تکنولوژی‌های گوناگونی در راستای برقراری تماس‌های تلفنی بر روی بستر شبکه IP به وجود آمده است که یک نمونه آن VoIP یا Voice Over IP است. ویپ را در واقع می‌توان تکنولوژی انتقال صدا بر بستر شبکه دانست. در گذشته‌های نه چندان دور، اینترنت به اندازه امروز در دسترس نبود به همین دلیل ارتباطات محاوره‌ای به شبکه عمومی تلفن (PSTN)  محدود می‌شد. از طرف دیگر ارسال داده‌های گوناگون به فواصل دور و نزدیک با هزینه‌های بسیار زیادی همراه بود. اما اینترنت به پدیده جذاب و شگفت انگیز نسل امروز تبدیل شد به طوری که در جای جای جهان می‌توان شاهد گسترش رایانه‌های شخصی، فناوری‌‌های جدید ارتباطی (تلفن‌های سلولی و شبکه اینترنت) بود.

شرکت فرداد شبکه در زمینه راه‌اندازی ویپ ضمن بررسی دقیق ابعاد مجموعه با ارائه بهترین و مقرون‌به‌صرفه‌ترین راهکار صفر تا صد خدمات ویپ مشتریان خود را راه‌اندازی می‌کند.

نسل جدید ارتباطات توانست در کوتاه‌ترین زمان، چت و پست الکترونیک را جایگزین وسایل ارتباط سنتی کند. این پیشرفت تکنولوژی مسیر تجارت را تغییر داد. انسان امروز امور شخصی خود را با کمک رایانه شخصی و تلفن همراه پیش می‌برد و اوقات فراغت خود را نیز در این جهان نامحدود سپری می‌کند. امکان تبادل اطلاعات نیز با گسترش اینترنت دچار تغییر شده است و به راحتی می‌توان با کمک نرم‌افزارهای کاربردی به گفتگو و ارسال تصویر پرداخت. همه‌ی این پیشرفت به خصوص گسترش حوزه‌های ارتباطی به تکنولوژیی ویپ مربوط می‌شود.

تکنولوژی ویپ

VoIP چیـــست؟

برای انتقال صوت از طریق شبکه IP بسته‌‌هایی از جنس دیتا لازم است که بتواند صوت انسان را از حالت سیگنال آنالوگ به سیگنال دیجیتال تبدیل کند. برای تبدیل کردن صوت (از سیگنال آنالوگ به دیجیتال) مبدل‌های در مبدا استفاده می‌شود.

تصویر روبرو بیانگر فرآیند تبدیل صوت است. همانطور که در تصویر مشخص است مراحل تبدیل صوت از آنالوگ به دیجیتال بسیار وابسته به کدک‌ها است.

تبدیل آنالوگ به دیجیتال در ویپ

با توجه به اینکه هر عملی عکس العملی دارد، سیگنال دیجیتال بعد از انتقال از طریق شبکه در مقصد توسط مبدل دیگر از حالت سیگنال دیجیتال خارج و به سیگنال آنالوگ تبدیل می‌شود.

تبدیل دیجیتال به آنالوگ در ویپ

کنترل سیگنال دیجیتال بسیار ساده‌تر از سیگنال آنالوگ است به همین دلیل عملیات‌هایی همچون فشرده‌سازی، مسیریابی، تبدیل به فرمت مناسب و مقاوم‌سازی به نویز در حالت دیجیتال بر روی صوت صورت می‌گیرد. شکل زیر بیانگر روند انتقال دیتا در شبکه ویپ است.

روند انتقال دیتا در ویپ

آشنایی با مزایای ویپ (VoIP)

راه‌اندازی ویپ دارای محاسن بی‌شماری است که از جمله‌ی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد، در کنار محاسن ذکر شده نباید از این نکته غافل شد که ماهیت شبکه‌های IP ریسک پذیر بودن آنها است به همین دلیل باید انتظار رخ دادن هر گونه ریسک امنیتی را داشت. لازم است استفاده از ویپ با ملاحظات امنیتی صورت گیرد. در ادامه به شرح بیشتر مزایای تکنولوژی پر کاربرد ویپ می‌پردازیم.

  • مقرون‌به‌صرفه بودن شبکه‌ی داده به منظور انتقال صوت
  • امکان استفاده بهینه از پهنای باند
  • امکان ارسال صوت با نرخ بیت‌های مختلف
  • امکان  تعیین کیفیت مکالمه
  • امکان تعیین سقف هزینه از جانب کاربر
  • امکان افزودن سرویس‌های جدید

مزایای تکنولوژی ویپ از جنبه‌های گوناگونی قابل بررسی است که  مهمترین آنها کاهش هزینه‌های جاری است. ویپ به واسطه عوامل زیر هزینه‌ها را کاهش می‌دهد:

1.  عدم نیاز به سیم‌کشی مجزا: سیستم تلفن ویپ برای برقراری ارتباطات تلفنی از تکنولوژی بستر شبکه استفاده می‌کند به همین دلیل  نیازی به سیم‌کشی مجزا ندارد. همچنین اگر کاربر قصد جابجایی داشته باشد دیگر مجبور نیست دردسری برای سیم‌کشی متحمل شود. در واقع می‌توان یکی از  تفاوت سانترال و ویپ را همین امر دانست.

2. امکان برگزاری کنفرانس‌های صوتی و تصویری: بسیاری از سازمان‌ها برای اجرای کنفرانس‌های خود از بستر ویپ استفاده می‌کنند. استفاده از این بستر موجب کاهش هزینه‌های برقراری ارتباط می‌شود زیرا مسافت و فاصله در این ارتباط بی‌معنا است.

3. امکان ادغام دستگاه تلفن با کامپیوتر شخصی: در دنیای امروز در تمامی سازمان‌ها و یا حتی سیستم‌های خانگی می‌توان شاهد گسترش نرم‌افزارهای تلفنی (SoftPhone) بود. این قبیل نرم‌افزارها به جایگزین‌های مناسبی برای IP-Phone تبدیل شده‌اند. لازمه استفاده از این نرم‌افزارها استفاده از Handset است.

4. امکان برقراری تماس با کاربران خارج از سازمان و یا هر نقطه از دنیا به صورت رایگان: کاربران سیستم ویپ تنها با اتصال به اینترنت می‌توانند با هر سازمانی تماس حاصل کنند. این قابلیت‌ها می‌تواند به کاهش هزینه‌های جاری کارکنان خارج از محیط دفتر کمک کند. همچنین روند تماس گرفتن را نیز برای آنها آسان می‌کند.

5. گسترش آسان: این سیستم پتانسیل گسترش بالایی دارد زیرا فرآیند انتقال آن بسیار آسان است و همانگونه که گفته شد از سیم  کشی بی‌نیاز است.

6. مدیریت متمرکز و آسان: مراکز تلفن مبتنی بر VoIP برای کاربران محیطی را در نظر گرفته است که به آنها کمک می‌کند تنظیمات مورد نظر خود را اضافه یا تغییر دهند و حتی در صورت نیاز اقدام به گزارش‌گیری کنند.

علاوه بر موارد ذکر شده که همگی تایید‌کننده به‌صرفه‌بودن ویپ است، لازم است به دیگر مزایای این تکنولوژی اشاره شود.

  • ادغام شبکه دیتا و شبکه تلفنی موجب کاهش هزینه‌های پشتیبانی و نگهداری می‌شود.
  • با توجه به اینکه در این تکنولوژی استانداردهای جهانی اجرا شده‌است و روش‌های پیاده‌سازی آن کاملاً غیر وابسته است می‌توان این محصول را با محصولات دیگر تولید‌کنندگان ادغام کرد.
  • شبکه ویپ پویایی بسیاری دارد پس می‌توان انتظار پیشرفت روز افزون آن را داشت.
  • سیستم یکپارچه این تکنولوژی برنامه‌نویسی را برای این شبکه بسیار آسان کرده است.
  • امکان پشتیبانی از امكانات مخابراتی فعلی و ارائه خدمات جدید با کمترین هزینه و راحت‌ترین شیوه اجرا وجود دارد.

ویپ (VoIP) چه امکاناتی دارد

در شبکه ویپ امکانات جدیدی در نظر گرفته شده‌است که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • امکان استفاده از تعداد بالایی شماره تلفن‌های داخلی: ظرفیت سیستم تلفنی این شبکه بسیار بالا است و می‌توان از تلفن‌های مختلف داخلی استفاده کرد.
  • امکان دریافت پیام صوتی (Voicemail): اگر کاربر این سیستم قادر به پاسخگویی نباشد می‌توان برای او پیام صوتی گذاشت. کاربر در هر بازه زمانی می‌تواند به این پیام گوش دهد. همچنین امکان ارسال پیام به ایمیل کاربر نیز وجود دارد.
  • امکان ضبط مکالمات: امکان ضبط و ذخیره مکالمات در بستر ویپ فراهم شده است.
  • تلفن‌های نرم‌افزاری (SoftPhone): به منظور دسترسی پیدا کردن به داخلی کاربران از طریق کامپیوتر می‌توان اقدام به نصب تلفن‌های نرم‌افزاری کرد. در این صورت کارکنان خارج از سیستم می‌توانند ارتباط خود را با سازمان حفظ کنند. همچنین با کمک لپ‌تاپ و یا موبایل نیز می‌توان از این امکانات بهره برد.
  • فکس به Email: یکی از ویژگی‌های دیگر ویپ امکان ارسال فکس به ایمیل است. این امر علاوه بر آسانی فرآیند انتقال پیام موجب کمک به محیط زیست نیز می‌شود زیرا مصرف کاغذ را کاهش می‌دهد. لازم به ذکر است دسترس‌پذیری اسناد ذخیره شده در ایمیل بیشتر است.
  • VoiceMail to Fax: یکی از امکانات منحصر به فرد ویپ امکان ارسال هر گونه پیام صوتی به ایمیل است.
  • Interactive Voice Response: این ویژگی ویپ شرایطی را فراهم می‌کند که منوی صوتی در حین تماس برای کاربر فعال شود. با استفاده از این منو برای برقرای ارتباط با بخش مورد نظر پیامی پخش می‌شود، که مطابق با آن می‌توان شماره مورد نظر را وارد کرد. به طور مثال شرکتی که دارای بخش‌های مختلف فروش، مالی، پشتیبانی و … است در ابتدا می‌تواند برای مخاطب پیامی را پخش کند که طبق این پیام برای هر بخش شماره‌ای تعریف شده‌است. سپس کاربر با انتخاب شماره بخش مورد نظر خود به راحتی به اپراتور بخش وصل می‌شود.
  • صف انتظار: در بسیاری از مواقع صف طولانی برای برقراری تماس ایجاد می‌شود. با کمک شبکه ویپ دیگر نیازی نیست که تماس با مخاطب قطع شود بلکه می‌توان در صف انتظار ایستاد تا شماره آزاد و تماس برقرار شود.
  • تنظیم ساعات اداری: در بسیاری از مواقع لازم است سیستم تلفنی سازمان‌ها مطابق با ساعات اداری تنظیم شوند. این قابلیت در شبکه ویپ گنجانده شده‌است.
  • گزارش‌گیری: امکان ذخیره‌سازی تماس کاربران به صورت گزارش در سیستم وجود دارد. با کمک این گزارش می‌توان به اطلاعاتی همچون تعداد تماس‌های صورت گرفته، نحوه پاسخگویی و …. دسترسی پیدا کرد.

ویــپ (VoIP) چه محدودیت‌‌هایی دارد

در کنار محاسن ذکر شده از راه‌اندازی voip لازم است به برخی از محدودیت‌های آن نیز اشاره شود.

  1. کیفیت صدا در شبکه ویپ وابسته به عوامل گوناگونی است پس نمی‌توان در هر شرایطی کیفیت صدا را تضمین کرد. اگر عوامل گوناگون به خوبی کار کنند می‌توان انتظار صدایی با کیفیت داشت.
  2. همانطور که قبلا گفته شد شیوه عمل تکنولوژی ویپ به این شکل است که ابتدا صوت را به داده دیجیتالی تبدیل می‌کند سپس آنها را در بسته‌های اطلاعاتی قرار می‌دهد. در مرحله بعد اقدام به ارسال آنها از طريق شبکه IP می‌کند. متاسفانه ممکن است بسته‌های اطلاعاتی مطابق با اولویت ارسال به مقصد نرسند. سیستم دریافت نمی‌تواند بسته‌های اطلاعاتی را مطابق با زمان ارسال آنها دسته‌بندی کند. این موضوع به ماهیت صوت به صورت بلادرنگ بر می‌گردد پس نباید انتظار داشت اولویت ارسال در مقصد رعایت شده‌ باشد. در هنگامی که داده‌ها قرار است از حالت دیجیتال به صوت تغییر پیدا کنند سکوت‌هایی نمود پیدا می‌کند. برای از بردن این مشکل پروتکل‌‌های RTCP مورد استفاده قرار گرفته است.
  3. آسیب‌پذیری جریان ویپ در قطعی برق بسیار زیاد است. برای حل این مشکل نیز راهکاری ارائه شده است که ساده‌ترین آن استفاده از UPS است. استفاده از UPS کمک می‌کند در صورت قطع شدن برق تماس برقرار بماند. در سیستم‌های سنتی می‌توان در صورت رخ دادن قطعی برق از تلفن‌های قدیمی استفاده کرد زیرا شرکت‌های مخابراتی در حین برقراری ارتباط جریان الکتریسیته را به خطوط تلفن ارسال می‌کنند. بنابراین بعد از رخ دادن قطعی برق، تلفن همچنان فعال باقی می‌ماند زیرا برق تلفن از منبع دیگری تامین می‌شود.

در این بخش برای درک بهتر سیستم‌های مبتنی بر ویپ نمونه‌هایی از ویپ‌های مناسب برای سازمان‌های کوچک و سازمان‌های بزرگ آورده شده است.

  1. ساختار سیستم تلفن تحت شبکه مناسب برای سازمان کوچک و متوسط
سیستم تلفن تحت شبکه سازمان کوچک و متوسط

2. ساختار سیستم تلفن تحت شبکه مناسب برای سازمان‌های بزرگ

سیستم تلفن تحت شبکه سازمان های بزرگ